رنگ در فرش ایرانی
رنگ یکی از مهم ترین نکاتی است که هنگام انتخاب فرش به آن توجه می شود. رنگ فرش تاثیر انکارناپذیری بر ظاهر و جو اتاق دارد و رنگ مناسب می تواند به فضا جان ببخشد. فرش های دستباف در تنوع بی نظیری از رنگ و طرح تولید می شوند. رنگ فرش کل اتاق را تحت الشعاع قرار می دهد، بنابراین دقت کنید که رنگ فرش را با دقت و هوشمندانه انتخاب کنید. به علاوه هر رنگ فرش معنایی را در خود نهفته دارد .استادکاران رنگرز پشم را قبل از تحویل دادن به هنرمندان فرشباف رنگ می کنند. پیش از مطرح شدن رنگزاهای مصنوعی از مواد معدنی و گیاهی برای درآوردن پشم به طیف وسیعی از الوان چشم نواز استفاده می شد.البته هنوز هم بسیاری از فرش های اصیل ایرانی از پشم های باکیفیتی بافته شده اند که توسط رنگ های گیاهی و معدنی رنگرزی شده لند . ریشه روناس یک رنگزای قوی را در خانواده قرمز به دست می داد و به همین دلیل یک منبع مناسب و پرطرفدار برای رنگ کردن پشم نخ ریسی شده محسوب می شد. عشایری که مبدعان تکنیک های پیچیده ی فرشبافی ایران به شمار می آیند، از انواع موجودات دریایی ،حشرات و گیاهان بومی و وارداتی برای خلق رنگ های چشم نواز استفاده می کردند. حلزون، سوسک، انواع گل و بذر ،از قرمزدانه گرفته تا انار خشک شده و برگ درخت انگور (مو) و …. برای آفرینش رنگ های مسحورکننده ی قالی های پرنقش و نگار به کار برده می شد.
رنگ فرش های اصیل ایرانی
رنگ علاوه بر تاثیر بر جو اتاق، بر روحیه ی ساکنان نیز اثر می گذارد، بنابراین هنگام خرید فرش دقت کنید که می خواهید اتاق تان چه حال و هوایی داشته باشد. رنگ های خنثی، سبزها و آبی های آرامش بخش خانه را مملو از آرامش می کنند و برای اتاق خواب، اتاق کار یا گوشه های دنج مناسب هستند، حال آن که فرش های با رنگ های زنده و روشن، اتاق نشیمن و اتاق بازی کودکان را شاداب و با طراوت می کند. فرش دستباف ایرانی با رنگ های سحر انگیز و جذاب، چشم هر بیننده صاحب ذوقی را به خود خیره می کنند. رنگ های لاکی، گردویی، خاکی و آبی لاجوردی از جمله رنگ های غالب در فرش های اصیل ایرانی هستند.
*بیشتر بخوانید: برای مطالعه درباره فرش اتاق کودک و معیارهای انتخاب آن کلیک کنید.
رنگ فرش های اصیل ایرانی
رنگ علاوه بر تاثیر بر جو اتاق، بر روحیه ساکنان نیز اثر می گذارد، بنابراین هنگام خرید فرش دقت کنید که می خواهید اتاقتان چه حال و هوایی داشته باشد. رنگ های خنثی، سبزها و آبی های آرامش بخش خانه را مملو از آرامش می کنند و برای اتاق خواب، اتاق کار یا گوشه های دنج مناسب هستند، حال آن که فرش های با رنگ های زنده و روشن، اتاق نشیمن و اتاق بازی کودکان را شاداب و با طراوت می کند. فرش های دستباف ایرانی با رنگ های سحر انگیز و جذاب، چشم هر بیننده صاحب ذوقی را به خود خیره می کنند. رنگ های لاکی، گردویی، خاکی و آبی لاجوردی از جمله رنگ های غالب در فرش های اصیل ایرانی هستند.
رنگ های فرش های دستباف ایرانی و شرقی
یکی از جذاب ترین جنبه های فرش ایرانی ترکیب رنگ گرم و روح بخش آن است. اکثر فرش های ایرانی با استفاده از گیاهان بومی رنگرزی می شود که در کوه ها و دشت های ایران رشد می کند. رنگبندی و ترکیب رنگ فرش ها و قالی های دستباف ایرانی یکی از معیارهای تعیین کننده ی ارزش فرش است. هنگام انتخاب رنگ فرش باید به عامل های متعددی توجه کنید که در ادامه با آنها آشنا می شوید.
ترکیب رنگ مناسب فرش
هر فردی رنگ خاصی را می پسندد و ما در اینجا قصد نداریم که تعریفی برای مفهوم زیبایی ارائه دهیم، اما از سویی هر فرهنگی رنگ های مختلفی را ترجیح می دهد، برای مثال اکثر مشتریان اروپایی به دنبال فرش هایی با زمینه های روشن تری مانند فرش نائین یا کاشمر با رنگ بندی ملایم هستند. در مقابل فرش ها و قالی های با زمینه ی قرمز پررنگ یا قرمز لاکی مانند فرش کاشان یا فرش تبریز هنوز هم خواستاران بی شماری در شرق دارد.
رنگزای به کار برده شده برای رنگ کردن پشم یا پنبه
رنگزاهای شیمیایی
اکثر فرش های ارزان با مواد شیمیایی رنگ می شوند، چون رنگرزی با مواد شیمیایی سریع تر و ارزان تر است.
رنگزاهای گیاهی
فرش های رنگ شده با مواد گیاهی امروزه بسیار کمیاب و گران هستند، اما اگرخوش شانس باشید، می توانید این نوع فرش های زیبا را در میان فرش های روستایی یا فرش عشایری ایران و یا فرشهای شهربافت اصیل از قبیل اصفهان ، پیدا کنید. هنر رنگرزی قدمتی به اندازه تاریخ بشر دارد. انسان ها از دیرباز از مواد مختلفی برای رنگ کردن خانه ها و حتی بدن های خود استفاده کرده اند. جدول زیر فقط فهرستی از موادی است که قرن ها است در ایران برای رنگ کردن پشم و پنبه به کار برده می شود.
رنگزاهای مورد استفاده در هنر و صنعت فرشبافی ایران
- ریشه روناس وحشی – قرمز گیاه نیل (ایندیگو)- آبی
- زردچوبه، توت -سبز درخت بقم -مشکی
- پوست درختان یا آجیل – خاکی
- زعفران، انار – زرد
- رنگزای روناس رقیق شده – گلبهی تانین،
- پوست درخت بلوط، آهن – قهوه ای
البته رنگ های بیشتری در قالی ها و فرش های ایرانی به کار برده می شود.
تعداد رنگ های مورد استفاده در فرش های ایرانی
بسیاری معتفدند ، هرچه رنگ های بیشتری در فرش به کار برده شده باشد، فرش گران تر می شود. در بعضی فرش های نفیسی که به دست فرشبافان ماهر بافته شده و در موزه ها نگهداری می شود، قریب به 250 رنگ در فرش دیده می شود. آفرینش فرشی با چنین ترکیب رنگ پیچیده ای به سال ها تجربه و دانش نیاز دارد.
معانی سمبلیک رنگ های فرش ایرانی
در پس هر یک از رنگ هایی که معمولاً در قالی های ایرانی و شرقی به کار برده می شود، معنایی نهفته است. تنوع رنگ فرش ها بازتابی از ایده آل ها، عواطف و خصوصیات ایرانیان در گذر زمان است .درونمایه های رایج در هنر فرشبافی ایران در تاریخ و اساطیر ایران زمین ریشه دارد و هنوز هم این منابع ارزشمند الهام بخش طراحان برای ترسیم نقشه های فرش است.
- قرمز :شادی، لذت، زیبایی ،شجاعت، شانس و اقبال
- سبز :بهشت، قداست، نوزایی، بهار
- قهوه ای :باروری و حاصلخیزی
- زرد/ طلایی :قدرت و شکوه
- آبی :قابل اطمینان و اعتماد بودن، متعهد
- نارنجی :ازخود گذشتگی، پارسایی، فروتنی
- سپید :پاکدامنی، پاکی، صلح و آرامش
- مشکی :مرموز و آرامش بخش
